مقدمه ای بر غزل عامیانه و مجموعه غزلیات دشت مینا
ادبیات ایران، آمیخته با اشعار فاخر به سبک های متنوع است. شاعران به نام ایرانی بزرگ ترین مبتکران ادبی جهان بوده اند. از سعدی و حافظ گرفته تا عطار و خیام ، مولوی و باباطاهر هر کدام با یک سبک منحصر به فرد روحی تازه در کالبد شعر فارسی دمیده اند. حاصل زحمات بی دریغ این بزرگان تولد سبک های متنوع در اشعار مردمان دیار پارس است. یکی از زیباترین و عاشقانه ترین سبک های شعری، غزل است. اگر به غزل علاقه مند هستید پیشنهاد میکنیم مجموعه اشعار و غزلیات عامیانه دشت مینا که توسط حیدر علی جمشیدی سراییده شده است را مطالعه کرده و سبک غزل های عامیانه که طرفداران بسیاری را در میان علاقمندان فرهنگ عامه دارد، تحربه کنید.
غزل چیست
اگر قصد دارید با غزل آشنا شوید بهتر است برای غزل کلاسیک ، دیوان حافظ را بگشائید و از شگرفی آن در تعجب بمانید . راجع به حافظ و غزل حافظ گفتن کار بسیار سختی است که مجال این مقاله نیست. در کنار همه ی بزرگان غزل پارسی و سبک های بی نظیر غزل ، گونه ای از غزل نیز به نام غزل های عامیانه است که زیر شاخه فرهنگ و ادبیات عامیانه محسوب می شود. می توانیم یک مجموعه بی نظیر را مثال بزنیم، مجموعه اشعار و غزلیات عامیانه دشت مینا یکی از بی نظیرترین آثار منظوم در سبک غزل های عامیانه از نظر تعداد غزل ها و تنوع موضوعی غزل هاست. اما در کل بهتر است بدانید که غزل در تعریف، پاره شعرهای مختصر، با چهار تا دوازده بیت است. موضوع اصلی غزل در ادب فارسی بیان عواطف و احساسات، نمایش زیبایی و جمال معشوق و شکوه از روزگار است. غزل پارسی زبانان دارای استقلال و صلابت است. نام آفریننده ی غزل، معمولا دردو بیت انتهایی هویدا می شود. مردمان دیار فارس، زیباترین بیت غزل را شاه بیت نام نهاده اند.
کنکاش در تکامل غزل ادبیات فارسی
اگر بخوایم کنکاشی هر چند مختصر در سیر تکامل غزل در ادبیات فارسی داشته باشم. می توان گفت: به غزل عاشقانه انوری جان داد. سعدی کمال را بر چهری این غزل نشاند. خالق بی چون و چرای غزل عارفانه، سنایی غزنوی است. کودک نوپای غزل عارفانه در دامن بزرگانی چون عطار نیشابوری، مولوی بلخی، فخرالدین عراقی به بلوغ رسید. اوج غزل عارفانه، را در اشعار مولانا جلال دین بلخی می توان یافت.
در این اثنا نمی توان از اشعار عامیانه مردمانی که سینه به سینه نقل شده، غافل شد. اشعار عامیانه، همان فرهنگ شفاهی، کوچه بازاری مردمانی است. که احساسات، تجربیات و اصول اخلاقی خود را در کالبد اشعاری نهاده اند، تا شیرین همچون عسل، دلنشین همچون نوای پرندگان باشد و در خاطر بماند. به تعبیر دیگر شعر عامیانه همان خرده فرهنگ ها، باورها، حسرت ها و آرزوهای توده های مردمی است که در میان پاره لغت ها جان تازه ای گرفته است. آن چه اشعار عامیانه را دلنشین می سازد، نزدیکی این اشعار با فرهنگ مردم پیرامون مان است. ارتباط، با این اشعار آسان و درک مضمون به سهولت توسط حتی عامه مردم صورت می گیرد.
آشنایی کامل با غزل
در این بین غزل نیز سبکی نو را تجربه نمود و در بین مردم با نام غزل های عامیانه رخنه کرد. غزل های عامیانه، حاصل عاشقانه های صمیمی و بی پرواست. زبانش روان، دانشین و بی آلایش است. در این غزل محتوا نمی پیجد در اثنای کلمات سنگین گم نمی شود. این غزل رک است. منظورش را بی پروا بیان می کند. غزل عامیانه ملاحظه کار نیست. به دنبال جنجال آفرینی است. آن چه در غزل سنتی کمتر به چشم می آید. گاه طنز است و می خنداند و گاه تلخ است و می گریاند. گاه به تفکر وا می دارد، گاه تذکر می دهد، گاه از دریچه ای نو به موضوعات می نگرد.
در این بین، غزل های عامیانه ی حیدر علی جمشیدی هم چون نگینی می درخشد. جمشیدی بی پروا می سراید. از آن چه باید باشد می گوید. لحن شعرش صمیمی است اما موضوع شعر جدی. پارادوکس غزل جمشیدی به تصویر کشیدن جدی ترین مسائل با بیان دوستانه و خودمانی است. در غزل های عامیانه اش موضوعات مهمی چون مادر و بهشت، نماز و معلم هویدا است. چقدر زیبا تعبیر بهشت زیر پای مادران است و مجموعه اشعار و غزلیات عامیانه دشت مینا را در این بیت می توان دید:
زیر گام مادران هرگز مگو باشد بهشت
چون کلید جنت الماوا، دعای مادر است
آن چه در غزلیات جمشیدی فریاد می زند. اشارات زیرکانه به ضرب المثل ها و تعبیرهای عامیانه و سنتی مردم است. بیت
یوسف گم گشته بیا می دهم آن بهای تو
گوش دلم بجان شنید عاقبت آن ندای تو
چقدر ظریف اشاره به شعر (یوسف گم گشته باز آید به کنعان غم مخور … کلبه ی احزان شود روزی گلستان غم مخور) دارد.
جمشیدی تکلیفش با غزل مشخص است. او این سبک شعری را درک کرده و اشعارش در بسیاری از آثار مانند مجموعه اشعار و غزلیات عامیانه دشت مینا بر جان رخنه می کند.
مجموعه غزلیات دشت مینا ، مجموعه اشعار شاعر معاصر حیدر علی جمشیدی، روزگار سعادتمندی برای شما فرهنگ دوستان ادب دوست آرزو می کند.لطفا چنانچه در بازدید از وب سایت دشت مینا حال خوشی به شما دست داد ، آن را به سایر فرهنگ دوستان و علاقمندان شعر و ادب پارسی نیز معرفی کنید. در زمانه ای که نیاز به شادی و حال خوش به شدت احساس می شود ، با برداشتن گامی هر چند کوچک، برای ایجاد حس و حال خوب در دیگران سهیم باشیم.سپاس از همدلی و همراهی شما.مجموعه دشت مینا